کتاب «نردبان آسمان» از واصف باختری، اثری ژرفاندیشانه و پژوهشی است که به بررسی اندیشهها و جهانبینی عرفانی مولانا جلالالدین محمد بلخی میپردازد. این مجموعه، حاصل تأملات چندسالهٔ باختری بین سالهای ۱۳۵۲ تا ۱۳۵۸ هجری خورشیدی است و نشاندهندهٔ پیوند عاطفی و فکری او با مولاناست—پیوندی که از شیفتگی به «خداوندگار بلخ» سرچشمه میگیرد.
کتاب شامل هشت مقالهٔ مستقل است که هر یک از زاویهای خاص به اندیشهٔ مولانا مینگرد:
- گذاری به نیستان میقات: نگاهی به مفهوم نیستان و میقات در مثنوی و پیوند آن با سلوک عرفانی
- سرشت و سرنوشت انسان از چشمانداز جلالالدین محمد بلخی: تحلیل فلسفی و عرفانی جایگاه انسان در هستی از دیدگاه مولانا
- خاربنهایی بر دیوار باغستان: نقد موانع فکری و فرهنگی در مسیر تعالی روح
- طیفی از منحنیهای رنگین: بررسی تنوع و پیچیدگیهای معنوی در آثار مولانا
- دو فرزانه هم روزگار، دو بینش ناهمگون: مقایسهٔ اندیشههای مولانا با یکی از متفکران همعصرش
- دژ هوشربا و بربادی خانوادهٔ آشر: تأملی بر فروپاشی معنوی در تمدن مدرن از منظر عرفان
- باخودبیگانهگی برخاسته از زبان و آرمان زبان جهانی از دیدگاه جلالالدین محمد بلخی: بررسی زبان، هویت و جهانیشدن در پرتو اندیشهٔ مولانا
- نردبان آسمان: مقالهٔ پایانی و نامگذار کتاب؛ نمادی از سیر صعودی انسان به سوی حقیقت