رمان «خاکستر و خاک»

معرفی کتاب «خاکستر و خاک»

کتاب خاکستر و خاک نوشتۀ عتیق رحیمی یکی از محبوب‌ترین نویسندگان معاصر افغانستان در جهان، به روایت زندگی چند شخصیت‌ می‌پردازد که سرنوشتی ناگوار و فاجعه‌آمیز در انتظار آن‌هاست.

درباره‌ی کتاب «خاکستر و خاک»

خاکستر و خاک (Earth and Ashes) نام فیلمی ساخته‌ی عتیق رحیمی است که در سال 2004 در افغانستان به نمایش گذاشته شد. فیلمنامه این اثر را کامبوزیا پرتوی فیلم‌نامه‌نویس ایرانی با اقتباس از رمان خاکستر و خاک این نویسنده فرانسوی-افغان‌ به نگارش درآورده است.

این فیلم در جشنواره‌های گوناگون بیش از 10 جایزه کسب کرده و در بخش جایزه برای کارهای تازه و دیدی نو در جشنواره فیلم کن در سال 2004 به نمایش گذاشته شد. این فیلم جایزه کشتی بادبانی طلایی جشنواره فیلم زنگبار در سال 2005 را نیز اخذ نمود.

زبان این رمان فارسی دَری است، هیچ‌گونه توضیحات و توصیفات اضافی و تکراری ندارد و دربردارنده‌ی لغاتی است که با وجود قابل فهم بودنشان اما برای مخاطب فارسی‎ زبان غریبه است. زبان، لحن داستان و گویش راوی از پس انتقال غم و فضای اندوهناک به خوبی برآمده است. داستان تنها به روایت چند ساعت از یک روز شخصیت‌های اصلی می‌پردازد. اما در این چند ساعت هم شخصیت‌ها به گذشته بازمی‌گردند و تا روزگار کودکی خود را نیز روایت می‎کنند و ما را با زندگی این مردمان و رنج‎هایشان آشنا می‌کنند.

این رمان، اثری سیاسی و یا جنگی نیست. بلکه تنها به روایت زندگی بازماندگان و تاثیرات جنگ و اندوه عمیق قربانیان آن‌ها می‌پردازد. مردان، زنان و کودکان بدون اینکه بدانند، در معرض این جنگ‌ها قرار می‌گیرند و هیچ‌وقت هم سر در نیاوردند که چرا و برای چه کشته می‎شوند.