سید ابوطالب مظفری، شاعر و پژوهشگر افغانستانی و مدیر مؤسسه فرهنگی «دُر دَری»، در گفتوگویی اختصاصی با ایراف، تصمیم طالبان مبنی بر ممنوعیت چاپ و نشر آثار شماری از نویسندگان برجسته ایرانی را اقدامی با پیامدهای فرهنگی دانست و تأکید کرد که هدف اصلی این تصمیم، جداسازی حوزههای تمدن فارسی است.
طالبان اخیراً انتشار آثار نویسندگانی چون هوشنگ گلشیری، رضا امیرخانی، ابراهیم گلستان، اسماعیل فصیح، سیدمهدی شجاعی، عبدالحسین زرینکوب، نادر ابراهیمی، هوشنگ مرادیکرمانی، احمد محمود و جمال میرصادقی را در افغانستان ممنوع اعلام کردهاند.
مظفری با اشاره به این ممنوعیت گفت: «بعید است طالبان آثار نویسندگانی مانند گلشیری یا گلستان را خوانده باشند و سپس تصمیم به ممنوعیت گرفته باشند؛ این اقدام بیشتر نشاندهنده سیاستی دیرینه برای قطع ارتباط فرهنگی میان حوزههای زبان فارسی است.»
وی افزود: «این جدایی در طول یک قرن گذشته به اشکال مختلف رخ داده است؛ گاهی با ممنوعیت کتابهای مذهبی، گاهی ادبی و گاهی در حوزههای دیگر.»
این شاعر افغانستانی با انتقاد از وضعیت نشر در کشورش گفت: «افغانستان در نمایشگاههای کتاب ایران جایگاه چندانی نداشته و حضور ناشران افغانستانی بیشتر تشریفاتی بوده است. در مقابل، کتابهای ایرانی در افغانستان همواره با استقبال گسترده مواجه بوده و بخش عمدهای از نیاز کتابخوانهای افغانستان از طریق آثار چاپ ایران تأمین میشده است.»
او همچنین به ضعف جدی در کیفیت چاپ و پژوهشهای افغانستان اشاره کرد و افزود: «این ضعف تاریخی است و به امروز محدود نمیشود.»
مظفری با بیان اینکه مسائل فرهنگی در روابط دو کشور در اولویت قرار ندارد، گفت: «بسیاری از رویدادهای فرهنگی در افغانستان بدون واکنش ایران باقی میماند، زیرا روابط دیپلماتیک تحت تأثیر مسائل زودگذر سیاسی است.»
وی در پاسخ به چرایی تصمیم طالبان اظهار داشت: «این ماجراها مشکوک است، زیرا طالبان ظرفیت خواندن و ارزیابی آثار نویسندگانی چون گلشیری یا گلستان را ندارند. در واقع، این اقدامات بیشتر جنبه نمادین دارد.»
مظفری تأکید کرد که در فضای مجازی تمامی کتابهای ممنوعشده بهراحتی در دسترس است و افزود: «این تلاشها مذبوحانه است و نتیجهای جز افزایش اشتیاق مردم به مطالعه نخواهد داشت.»
به باور سید ابوطالب مظفری، ممنوعیت آثار نویسندگان ایرانی در افغانستان نه از سر مطالعه و شناخت، بلکه با هدف جداسازی حوزههای تمدن فارسی صورت گرفته است. او این اقدام را بیاثر دانست و تأکید کرد که چنین سیاستهایی تنها علاقه مردم به ادبیات فارسی را بیشتر خواهد کرد.
