کتاب «بازگشت به الفبا» از واصف باختری، اثری چندوجهی و اندیشمندانه است که در آن فلسفه، زبانشناسی، نقد ادبی و ترجمه بههم میپیوندند. این مجموعه، حاصل تأملات عمیق و پژوهشهای بینرشتهای باختری در سالهای مهاجرت و تبعید است، و با مقدمهای شاعرانه و دردآلود با عنوان «ماخولیای شهربند غربت» آغاز میشود—بیانیهای از دلتنگی و تأمل در تبعید.
این کتاب با مقدمهٔ «ماخولیای شهربند غربت» آغاز میشود و دربرگیرندهٔ مقالههای «فرانسیس بیکن شیپورنواز دوران نو»، «نیکولای کوپرنیک، خردمند افقگشا»، «گذاری به آنسوی حجابهای زبان»، «سیفالدین فرغانی، فرزانهیی ناشناخته» و برگردانی مقالههایی «چند سخن در باب همگونی و ناهمگونی رمان و فلم» نوشتهٔ زیگفرید کراکاویر، «بنیادهای جامعهشناسی زبان و آموزش» نوشتهٔ دواین یوبنر استاد دانشگاه کولمبیا و «تصویر در ادبیات و سینما» نوشتهٔ چارلز رینولدز است.