در آیینی باشکوه که به مناسبت ارتحال جان‌سوز استاد صالح‌محمد خلیق، نویسنده، شاعر و چهره برجسته فرهنگی افغانستان برگزار شد، جمعی از فرهیختگان، شاعران و نویسندگان در کتابخانه عمومی فردوسی شهر مزارشریف گرد هم آمدند تا از مقام علمی، ادبی و فرهنگی این اندیشمند فقید تجلیل کنند.
در این مراسم، دکتر سید روح‌الله حسینی، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در افغانستان، با نگاهی ژرف به کارنامه استاد خلیق، او را «نهاد فرهنگی چندوجهی» خواند که در دل سنت‌های ادبی بالید و با زبان امروز اندیشید و نوشت. وی استاد خلیق را عاشق زبان فارسی و پیرو اندیشه‌های حکیم فردوسی دانست؛ کسی که با شاهنامه‌خوانی در محافل عمومی، نه‌تنها ادبیات کهن را زنده نگاه داشت، بلکه آن را به بیانیه‌ای فرهنگی برای حفظ هویت و ترویج منش‌های پهلوانی بدل ساخت.
دکتر حسینی، ضمن برشمردن ویژگی‌های برجسته استاد خلیق از جمله اشراف بر تاریخ و فرهنگ، تربیت نسل جوان، میهن‌دوستی، پشت‌کار خستگی‌ناپذیر، حمایت از نویسندگان جوان و انعطاف‌پذیری فرهنگی، تأکید کرد که آثار و اندیشه‌های او باید بازخوانی شوند تا چراغی که برافروخته بود، خاموش نماند.
در ادامه، استاد عاطف کابلیان با بیانی خاطره‌محور، به جنبه‌های کمتر شناخته‌شده زندگی استاد پرداخت و از توانمندی‌های او در ترجمه آثار روسی و تاریخ‌نگاری فرهنگی بلخ سخن گفت. همچنین استاد سید سکندر حسینی بامداد، رئیس کتابخانه فردوسی، استاد خلیق را «ضمیر فرهنگی بلخ» خواند و بر ضرورت حفظ میراث فکری او تأکید کرد.
در بخش پایانی نشست، شاعران برجسته بلخ با خوانش اشعار تازه خود، فضای محفل را از اندوه فقدان به شعف حضور شعر و زبان رساندند. این بخش با استقبال گرم حاضران همراه بود و نشان داد که شعر، همچنان زنده‌ترین جلوه فرهنگ فارسی‌دری است.
در فرجام این مراسم، دکتر سید روح‌الله حسینی با اهدای بسته‌های فرهنگی، از شاگردان استاد خلیق تقدیر کرد و یاد او را در دل‌های اهل فرهنگ زنده نگاه داشت.
