صالحمحمد خلیق، از چهرههای شناختهشده فرهنگی افغانستان، روز سهشنبه ۷ سرطان ۱۴۰۴ خورشیدی (۲۹ جولای ۲۰۲۵ میلادی) در سن ۶۹ سالگی، بر اثر یک حادثه ترافیکی در شهر مزار شریف جان باخت. او هنگام عبور از خیابان توسط یک وسیله نقلیه دچار آسیب شد و با وجود انتقال به شفاخانه، جان خود را از دست داد.
صالحمحمد خلیق در سال ۱۳۳۴ خورشیدی در مزار شریف به دنیا آمد و طی بیش از چهار دهه فعالیت، نقش برجستهای در اعتلای فرهنگ، ادبیات و پژوهش در افغانستان ایفا کرد. او ریاست ادارهی اطلاعات و فرهنگ ولایت بلخ را از سال ۱۳۸۳ تا ۱۳۹۹ به عهده داشت و پس از آن، بهعنوان رئیس انجمن نویسندگان بلخ و مدیر مسئول چندین نشریهی فرهنگی به خدمت ادامه داد.
خلیق در طول زندگی خود بیش از ۲۰ عنوان اثر پژوهشی، ۲۱ مجموعهی شعری و دهها مقالهی ادبی و تحقیقی از خود بهجا گذاشت. آثار شاخص او نظیر سلام به آفتاب، کاج بلند سبز، تاریخ ادبیات بلخ و ساحههای باستانی و بناهای تاریخی بلخ نه تنها در محافل علمی مورد توجه قرار گرفتند، بلکه چراغ راهی برای نسلهای آیندهی نویسندگان و پژوهشگران محسوب میشوند.
در تقدیر از خدمات فرهنگی خلیق، مدال دولتی «غازی میر مسجدیخان» از سوی ریاست جمهوری افغانستان به وی اعطا شد. افزون بر این، عناوینی چون «نویسندهی پیشکسوت بلخ»، «پژوهشگر بلخ» و «نخبهی بلخ» توسط نهادهای فرهنگی و علمی معتبر کشور برای وی اختصاص یافت.
در پی انتشار خبر درگذشت وی، بسیاری از چهرههای فرهنگی کشور این رویداد را «ضایعهای جبرانناپذیر» در عرصهی ادبیات و اندیشهی افغانستان توصیف کردهاند. کتابخانهی شخصی او، که هزاران جلد کتاب و سند علمی و ادبی را در خود جای داده بود، همچنان بهعنوان منبعی ارزشمند برای پژوهشگران باقی مانده است.
درگذشت صالحمحمد خلیق، نه تنها فقدان یک شخصیت ادبی، بلکه خاموشی چراغی از خرد، فرهنگ و اندیشهی ملی بهشمار میرود. با این حال، میراث علمی، فرهنگی و انسانی او در قالب آثارش، همچنان در ذهن و دل دوستداران ادبیات و فرهنگ افغانستان زنده خواهد ماند.