زندهیاد “محمد صادق عصیان”، شاعر، نویسنده و استاد پیشین دانشکدهی زبان و ادبیات دانشگاه بلخ افغانستان، زادهی چهاردهم دی/جدی سال ۱۳۵۲ خورشیدی، در بلخ بود.
وی در سال ۱۳۷۵، در رشتهی زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه بلخ در مقطع کارشناسی فارغالتحصیل شد و در سال ۱۳۹۰، در همین رشته از دانشگاه ملی تاجیکستان، در مقطع ارشد فارغالتحصیل شد، و با سقوط دور اول امارت طالبان و روی کار آمدن نظام جمهوری، در سال ۱۳۸۱ خورشیدی، به عنوان استاد دانشکدهی زبان و ادبیات دانشگاه بلخ مشغول به فعالیت شد.
عصیان در کنار تدریس در دانشگاه بلخ، مدیر مسئولی مجلهی «علمی بلخ»، فصلنامهی «معرفت» و ماهنامهی «چشمانداز» و مسئولیت انجمن قلم و «کلبه فرهنگی بلخ» را نیز در کارنامهاش دارد. همچنین با بخش ادبی رسانههای صوتی و تصویری نیز همکاری داشت.
او مدتی برنامه ادبی و فرهنگی «روزنه» و «پرنیان سخن» را در رادیو و تلویزیون محلی بلخ و برنامه ادبی «اورنگ» را در تلویزیون آرزو گردانندگی میکرد. مدتی هم مشاور بخش ادبی رادیو و تلویزیون آرزو بود.
این شاعر نامور افغانستان در سال 1382 با همسرش خاطره عصیان ازدواج کرد و حاصل این ازدواج چهار فرزند به نام های فرامرز، فریبرز، فروهر و بیژن است.
پس از سقوط نظام جمهوری به دست طالبان در سال ۱۴۰۰ خورشیدی، از افغانستان مهاجرت کرد و در شهر اشتوتگارت آلمان ساکن شد، و سرانجام در دومین روز مهر/میزان سال ۱۴۰۲ خورشیدی، پس از یک دوره بیماری در غربت درگذشت.
صادق عصیان در دههٔ هفتاد و هشتاد خورشیدی به عنوان یک شاعر جدی در عرصهٔ ادبیات بلخ ظهور کرد و در حلقات ادبی افغانستان مطرح شد. تقریبا تمام شعرهای او در قالب غزل نوشته شده و در چندین مجموعهای که چاپ کرده میبینیم که شاعر بر زبان تسلط دارد و زبان ویژه خودش را یافته است.
صادق عصیان از غزلسرایان نوگرای افغانستان محسوب میشود و از نظر محتوایی شعرهای او هرچند بیشتر عاشقانه است ولی همچنین غزل های با محتوای اجتماعی زیادی هم دارد. نگاه مثبت و زبان ساده و صمیمانهاش در غزل او را از بقیه شاعران همدورهٔ خود متمایز میکند.
هرچند در اواخر حیاتش که هم مجبور به ترک وطن و مهاجرت شده بود و هم از بیماری مزمنی رنج میبرد، شعرهایش رنگ و بوی نومیدی و بدبینانه به خود گرفته بود. او جدا از سرودن شعر، استاد دانشکدهٔ زبان و ادبیات فارسی دری در دانشگاه بلخ نیز بود و بیشتر تدریس مضمون ادبیات معاصر و شاهنامهٔ فردوسی را به عهده داشت.
در سال ۱۳۸۵، شعرهای او برنده جایزههایی مانند جایزه قندپارسی، جایزه اول با موضوع صلح را در رقابتی که گروهی از نهادهای مدنی میان شاعران افغان برگزار کردند و همچنین جایزه مسابقه شعر وزارت اطلاعات و فرهنگ وقت افغانستان با موضوع بهار و نوروز شدند.
کتابهای محمد صادق عصیان
- کتاب «سیما و سخن»
- کتاب «نمونههای شعر امروز بلخ»
- مجموعه شعر «فصلهای آفتابی»
- مجموعه شعر «روشنتر از همیشه»
- مجموعه شعر «مثل احوال جهان»
- مجموعه شعر «فراخوان صد غزل»
- مجموعه شعر «حل شدن در حس و حال»
- مجموعه شعر «دنیا به هم خورده»