فیلم «قندهار» به کارگردانی محسن مخملباف در سال ۲۰۰۱، یکی از آثار برجسته و تأثیرگذار سینمای ایران است که با نگاهی عمیق به مسائل اجتماعی و انسانی، توجه جهانیان را به خود جلب کرد. این فیلم داستان زنی افغان به نام نَفَس را روایت میکند که در کانادا زندگی میکند. او پس از دریافت نامهای از خواهرش که در شرایط سخت افغانستان زندگی میکند و قصد خودکشی دارد، تصمیم میگیرد به سرزمین مادری بازگردد تا او را نجات دهد.
در مسیر سفر به قندهار، نَفَس با چالشها و موانع فراوانی مواجه میشود که بازتابدهندهٔ واقعیتهای تلخ زندگی در دوران حکومت طالبان است. فیلم با استفاده از تصاویر قدرتمند و نمادین، به مسائلی چون نقض حقوق زنان، فقر، کمبود امکانات پزشکی و آموزشی میپردازد. مخملباف با ترکیبی هنرمندانه از عناصر مستند و داستانی، تجربهای منحصربهفرد برای مخاطب خلق میکند.
یکی از صحنههای بهیادماندنی فیلم، سکانسی است که در آن افراد معلول با پای مصنوعی در بیابان به دنبال هواپیمایی هستند که پای مصنوعی برایشان انداخته است. این صحنه به شکلی استعاری، امید و ناامیدی را در جامعهٔ جنگزدهٔ افغانستان به تصویر میکشد.
«قندهار» در جشنوارههای بینالمللی متعددی از جمله جشنوارهٔ فیلم کن به نمایش درآمد و تحسین منتقدان را برانگیخت. این فیلم نه تنها به مسائل اجتماعی میپردازد، بلکه تأملی عمیق در مورد هویت، مهاجرت و جستجوی انسان برای معنا است.