خسرو مانی که «ریسمان شنی»اش جزو پنج نامزد نهایی بخش رمان افغانستان در نهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد است، در یادداشتی نوشت:
«این‌جانب رسماً تقاضا دارم که کتاب ناچیز مرا از فهرست جایزه‌ی آقای جلال آلاحمد بیرون کنند. با خضوع تمام عرض می‌کنم که من نه از اندیشه‌ی جناب آلاحمد خوشم می‌آید و نه ایشان را داستان‌نویسی می‌دانم که ربودن جایزه‌ی‌شان به من افتخاری بخشد. درباره‌ی این جایزه و صلاحیت تخصصی داوران آن نیز شک دارم.».
خالد نویسا در واکنش به فهرست نامزدهای نهایی بخش رمان و داستان کوتاه افغانستان در جایزه جلال در یادداشتی نوشت:
«من معمولاً كتابهاى شعر و داستانى را كه با مقدمه‌ی از “بزرگان” شروع میشوند و يا جايزه بردهاند، نمیخوانم. در مورد اول، عقيده دارم كه شعر و داستان بايد خودش را خود باز و توضيح كند نه اين كه آن را آدمهايى از قبل شناخته شده و لابی‌ها و شركت‌هاى سهامى ادبى يدك بكشند. (البته مقدمه نوشتن بر يك كتاب قديمى شعر و داستان و كتابهاى تحقيقى حرفش جداست).
در مورد دوم، وقتى يك نويسنده از مرجعى جايزه میگیرد به اين معناست كه اثرش مورد پسند و توجه همان مرجع يا شبكه‌ی خاص قرار گرفته است. بايد ديد كه اين شبكه يا مرجع خود چقدر وزن و اعتبار دارد و چه مصلحتها را مد نظر میگیرد. ديگر اين كه جايزه گرفتن نويسنده را راضى و تنبل میسازد. شاعر و داستان نویس بايد براى آفرينش بهتر و بيشتر هميشه از نوشتن اثر قبلى خود حس ناخرسندى داشته باشد.»
سهراب سروش داستان نویس و روزنامه نگار جوان کابل در واکنش به یادداشت های «خسرو مانی»، «خالد نویسا» و برخی دیگر از داستان نویسان افغانستان نوشت:
خالد نویسا نوشته: من شعر‌ها و داستان‌های مقدمه‌دار و جایزه‌دار را نخوانده‌ام و نمیخوانم…
“خسرو مانی”، رسماً خواسته که کتاب ناچیزش را از فهرست جایزه‌ی آقای جلال آلاحمد بیرون کنند. با خضوع تمام به عرض رسانیده که نه از اندیشه‌ی جناب آلاحمد خوشش می‌آید و نه ایشان را داستان‌نویس می‌داند که ربودن جایزه‌ی ایشان برایش افتخاری بخشد…
“ابراهیم امینی” گفته: در دهه‌های پیشین، نویسندگان و هنرمندان اغلب خودکشی می‌کردند و برعکس در این دهۀ پسین، خودخشی می‌کنند.
به نظر من، جناب نویسا به صورت جدی، شوخی کرده است. ایشان فقط از روی شوخی گفته؛ صد سال تنهایی، سال‌های سگی، بیگانه، پیرمرد دریا، سنگ صبور و سایر کتاب‌های جایزه‌دار را نخوانده است. اگر صرفاً از روی شوخی یا احساسات ناشی از ادب دوستی این حرفش را ننوشته باشد، در آن صورت اصالتاً از جانب خودش و نیابت از سوی علی پیام، تقی بختیاری، کاوه جبران، تقی واحدی، حمیرا قادری، حسین حیدربیگی، جواد خاوری، عبدالواحد رفیعی و دیگر نویسندگان گُم نام و کَم نام کشور، که آثار شان در نهمین جشنواره آلاحمد شرکت داده نشده اند، شاید چنین واکنشی را نشان داده است.
خسرو مانی که به شدت گل گفته، اما گل مصنوعی. دهان شیرین کرده، عسل لِسیده ولی، از پشت شیشه…
و ابراهیم امینی، اما همیشه، سخن از زبان ما می‌گوید جانا!
شماری دیگر نیز، بسیار چیزها گفته‌اند و تا چند روز دیگر، چیزگویی‌ها همچنان ادامه خواهد داشت. این همه چیزگویی، به خاطر جایزه‌ی ادبی جلال آلاحمد است. جایزه‌ی صد در صد سیاسی با داوران سفارشی که قرار است تا چند روز دیگر در تهران، برندگانش را برنده معرفی کند. این بود چیز ما. از توجه تان سپاس! تا چیز دیگر بدرود!
حبیب صادقی که مجموعه داستان کوتاهش با نام «بادیگارد» جزو چهار نامزد نهایی مجموعه داستان‌های کوتاه افغانستان در نهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد است، در پیامی دوستانه و طنزآمیز درباره این فهرست نوشت:
«… من نه انصراف داده ام، نه از انتخاب و نحوه کارشان خبر دارم و نه آنجا خواهم بود که این روزها هوای بلاد کفر را سخت عشق است… ».
شهریار آرمان: «در این سال‌های واپسین دگراندیشان ایرانی به ادبیات در افغانستان توجه داشتند و هر از چند گاهی شاهد برنده شدن یکی از داستان نویسان کشور در اینگونه جوایز بودیم؛ اما از فعالیت نهادهای رسمی ایرانی در این عرصه خبری نبود.
جایزه جلال اولین حرکت نهادهای رسمی و وابسته به دولت ایران در عرصه ادبیات پارسی گوی افغانستان است که اهداف متفاوتی را نسبت به جوایز مذکور دنبال میکند.
به فهرست اول نرسیدن آثار نویسندگانی مانند حمیرا قادری، محمدحسین محمدی، آصف سلطانزاده، علی پیام و شماری دیگر از داستان نویسانی که از سوی جریان دگراندیشان ایرانی در این سال‌های اخیر مطرح و تقدیر شده اند، نشان میدهد که جایزه جلال، خط و نشان دیگری را دنبال میکند.
تاثیر عمده این حرکت، با چالش روبرو شدن معیارهایی است که ناشی از تاثیر و نفوذ دیدگاه های نویسندگانی مانند هوشنگ گلشیری، صادق هدایت و محمود دولت آبادی بر قسمتی از فضای داستان نویسی سرزمین ما در این سال‌های واپسین میباشد.
به هرحال انتخاب بزرگوارانی مانند حسین فخری و رهنورد زریاب گام هوشمندانه ای است از سوی برگزارکنندگان جایزه جلال در عرصه رقابت جایزه ها!»
«سید علی موسوی» نویسنده افغانستانی و برگزیده جایزه کتاب جلال در گفت‌و‌گو با خبرنگار سایت افغانستان خبرگزاری فارس، افزودن بخش افغانستان را به جایزه کتاب جلال آل احمد را اقدامی با ارزش دانست و گفت: این رویداد دستاورد بزرگی را برای زبان فارسی به همراه داشت.
نویسنده کتاب «کابل جای آدم نیست» خاطرنشان کرد: این رویداد ادبی باعث رقابت مسالمت آمیز بین نویسندگان زبان فارسی می‌شود.
به گزارش خبرنگار سایت افغانستان خبرگزاری فارس، «حسین فخری» نویسنده کتاب باغ بابر در گفت‌و گو با خبرنگار سایت افغانستان خبرگزاری فارس ضمن تشکر از برگزارکنندگان این جایزه ادبی گفت:
این رویداد ادبی جهت تبادل فرهنگی و تقویت مشترکات فرهنگی هموطنان در افغانستان و برادران ایرانی تاثیرگذار است.
نویسنده کتاب خروسان باغ بابر افزودن بخش افغانستان به نهمین جایزه جلال را به فال نیک گرفت و خاطرنشان کرد: این رویداد ادبی فاصله ها بین دو ملت را نزدیک و باعث تقویت ادبی و مشترک می‌شود.
وی با اشاره به وضعیت نویسندگان در افغانستان گفت: با توجه به مشکلات جنگ و ناامنی در افغاستان دغدغه مسئولان بیشتر در این زمینه و برقراری صلح است و توجه کمتری به بخش فرهنگ و ادب می‌شود.
این نویسنده افغانستانی حضورش در کنار نویسندگان ایران را باعث افتخار دانست و از این که اثرش توسط هیات داوران به عنوان جایزه کتاب جلال شناخته شد ابراز خرسندی کرد.
فخری با اشاره به موضوع کتاب «خروسان باغ بابر» خاطرنشان کرد: کتاب برگزیده من در نهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد و موضوعش همان طور که از نامش پیداست یک خروس جنگی را به شیوه ادبی و هنری و با استفاده از شگردهای داستان نویسی به نگارش در آورده است.
وی در خصوص وضعیت داستان کوتاه در افغانستان خاطرنشان کرد: وضعیت داستان کوتاه در افغانستان بهبود یافته است چرا که جوانان زیادی پا به این عرصه گذاشته اند و می‌خواهند تجارب جدیدی را در عرصه داستان‌نویسی در سبک‌های گوناگون داشته باشند.
فخری با اشاره به عدم حمایت دولت افغانستان از فرهنگ و ادب از نویسندگان، تأکید کرد: در افغانستان به دلیل مشکلات عمده‌ای که وجود دارد متاسفانه دولت به موضوع فرهنگ و ادب نمی‌پردازد اما به هر صورت مسئولان می‌توانند گوشه چشمی به مسئله فرهنگ و ادب از جمله داستان‌نویسی داشته باشند.
اختتامیه نهمین جایزه کتاب جلال آل احمد روز گذشته در 2 بخش رمان و داستان کوتاه برگزار و نویسندگان برتر بخش افغانستان نیز معرفی شدند.
کتاب‌های چارگرد قلا گشتم نوشته «محمد اعظم رهنورد زریاب»، گرگ‌های دوندر نوشته «احمد ضیاء سیامک هروی»، در بخش رمان و کابل جای آدم نیست نوشته «سیدعلی موسوی»، خروسان باغ بابر نوشته «حسین فخری» به عنوان کتاب‌های برتر در بخش افغانستان نهمین جایزه کتاب جلال‌آل‌احمد شناخته شد.