هدی خموش، شاعر، روزنامهنگار و فعال حقوق زنان اهل افغانستان، یکی از چهرههای برجسته و تأثیرگذار در عرصه ادبیات و کنشگری اجتماعی افغانستان معاصر است. او با جسارت و صداقت، صدای زنان سرکوبشده را به گوش جهانیان رسانده و به نماد مقاومت زنانه در برابر نظامهای مردسالار تبدیل شده است.
هدی خموش در سال ۱۳۷۴ خورشیدی (۱۹۹۵ میلادی) در شهر اصفهان، ایران، در دوران مهاجرت خانوادهاش به دنیا آمد. خانوادهاش از قوم تاجیک و اهل ولایت پروان افغانستان هستند. پس از پایان دوران دبیرستان در ایران، به افغانستان بازگشت و در دانشگاه سید جمالالدین افغان، در رشته زبان و ادبیات فارسی ادامه تحصیل داد. او دارای مدرک لیسانس از این دانشگاه است.
هدی خموش از دوران دانشجویی وارد عرصه رسانه و فعالیتهای فرهنگی شد. او با همکاری در رسانههای دیداری و نوشتاری، و همچنین مشارکت در نهادهای فرهنگی و اجتماعی، به تدریج جایگاه خود را در جامعه ادبی افغانستان تثبیت کرد. او ابتدا با قالبهای سنتی مانند دوبیتی، غزل و مثنوی شعر میسرود، اما به مرور به سمت شعر آزاد و اجتماعی گرایش یافت. شعرهایش اغلب بازتابدهنده درد، مقاومت، عشق و تجربههای زنان افغان در جامعهای سنتی و مردسالار هستند. از آثار منتشرشده او میتوان به دو مجموعه شعر با عنوانهای «میبوسمت» و «بکارت ریخته» اشاره کرد. او همچنین عضو انجمن قلم افغانستان و گوینده برنامههای ادبی در رسانههای خصوصی بوده است.
پس از تسلط طالبان بر افغانستان در سال ۲۰۲۱، هدی خموش به یکی از چهرههای اصلی اعتراضات زنان تبدیل شد. او در نشست اسلو در نروژ، به نمایندگی از زنان معترض افغان، مستقیماً با هیئت طالبان سخن گفت و خواستار آزادی زنان زندانی شد. در این نشست، او با اشاره به سرکوب معترضان، خبرنگاران و فعالان مدنی، تأکید کرد که بسیاری از آنان همچنان در زندانهای طالبان هستند و سرنوشتشان نامشخص است. هدی با استناد به اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاقهای بینالمللی، از حق اعتراض مسالمتآمیز دفاع کرد و گفت که زنان افغان تنها خواهان «نان، کار و آزادی» هستند، اما به دلیل همین مطالبهگری با خشونت، شکنجه و تحقیر مواجه شدهاند. او همچنین خواستار تشکیل شورای مستقل حقوق بشر تحت نظارت سازمان ملل شد تا رفتار طالبان را بررسی کرده، زندانیان سیاسی و جنسیتی را آزاد کند و به جرایم جنگی بیست سال گذشته رسیدگی نماید.
در سال ۲۰۲۲، مجله تایم نام هدی خموش را در فهرست «۱۰۰ چهره تأثیرگذار جهان» قرار داد. این افتخار در کنار چهرههایی چون ادل، اورسولا فون در لاین و فرمانده ارتش اوکراین، نشاندهنده تأثیر جهانی صدای زنان افغان از طریق کنشگری جسورانه اوست.