سال ۱۹۴۸، تمیم انصاری در کابل افغانستان چشم به جهان گشود. او تا پایان دوره دبیرستان را در افغانستان گذراند و سپس به آمریکا مهاجرت کرد. پدر او در دانشگاه کابل ادبیات تدریس میکرد و مادر آمریکاییاش در اولین مدرسه دخترانه افغانستان زبان انگلیسی درس میداد. نام او برگرفته از نام تمیم انصار است؛ یکی از دو برادری که ۱۲۰۰ سال پیش افغانستان را برای مسلمانان فتح کردند.
بستگان او در اطراف ده یحیی زندگی میکردند. در ادامه خانواده او به لشکرگاه نقلمکان کردند؛ لشکرگاه شهر صحرایی کوچکی در جنوب غرب افغانستان بود که آمریکاییها برای استفاده از ظرفیتهای آن سرمایهگذاریهای زیادی کرده بودند.
تمیم در ۱۶سالگی موفق به کسب بورسیه تحصیلی دبیرستان کوهستان راکی کلرادوی آمریکا شد و مهاجرت خود را آغاز کرد. شش سال بعد و در ۲۲سالگی با درجه ممتاز از کالج رید فارغالتحصیل شد. زندگی او در دهه 60 میلادی با شرایط نابسامان فرهنگی جامعه پیوند خورده بود. او برای هفتهنامه پورتلند اسکرایب مطلب مینوشت، در پروراندن داستانهای مبهم و تجربی تبحر داشت. در رستوران به صورت پارهوقت کار میکرد اما اغلب کارهای خود را رها میکرد و به دنبال ماجراجوییهای پا به جادهها میگذاشت.
انصاری با دغدغه شناخت اسلام، در سال ۱۹۸۰ سفری را به شمال آفریقا و ترکیه آغاز کرد. درگیرودار شناخت اسلام، به سمت آموزههای دینی کشیده شد و حدود ۱۴ سال در این فضا سیر میکرد تا اینکه به عنوان ویراستار کتاب درسی هارکورت بریس جووانویچ کار کرد و توانست از فضای اسلامگرایی فاصله بگیرد. البته پس از حادثه ۱۱ سپتامبر، سفرهای خود را از سر گرفت و این بار برای بازدید از کمپ پناهندگان افغان به پاکستان و کابل رفت.
او تجربههای نویسندگی و تحلیلگری فراوانی دارد؛ مجموعه خاطرات ادبی، رمانهایی برای خوانندگان بیمیل، کتابهای غیرداستانی برای کودکان و مطالب آموزشی در کارنامه نویسندگی او دیده میشود. اما شاید مهمترین کتاب او «غرب کابل، شرق نیویورک» باشد که دیدگاههای دو فرهنگی او درباره درگیریهای جهان معاصر را تصویر میکند. این کتاب منتخب برنامه «یک کتاب، یک سانفرانسیسکو» در سال ۲۰۰۸ شد.
او همچنین تعدادی از مقالات جوانان افغانستانی را تحت عنوان «عکسهای فوری: این زندگی آمریکایی افغان» با کمک مالی صندوق کریستینسون ویرایش و منتشر کرد. تفسیرهای او نیز در برنامههای ساعت خبری با جیم لهرر، نمایش اپرای وینفری و ایستگاههای رادیوی عمومی شنیده شده است.
کتابهای تمیم انصاری
- «سفرهای جاده ای» (Road Trips)
- «غرب کابل، شرق نیویورک» (West of Kabul, east of New York : an Afghan American story)
- «اختراع دیروز» (The invention of yesterday)
- «سرنوشت مختلشده» (Destiny Disrupted)
- «بازی بدون قاعده» (Games Without Rules)
- «عکس های فوری: این زندگی آمریکایی افغان» (Snapshots: This Afghan American Life)
- «غرق شدن کشتی» (Sinking the Ark)
- «شوهر بیوه» (The Widow’s Husband)