نخستین همایش ملی «باستانشناسی، فرهنگ و تمدن خراسان، افغانستان و آسیای مرکزی» با حضور گسترده اساتید، پژوهشگران و دانشجویان در سالن همایشهای موزه بزرگ خراسان دانشگاه نیشابور برگزار شد. این رویداد علمی با هدف بازخوانی پیوندهای تاریخی و فرهنگی میان ملتهای منطقه و احیای هویت مشترک تمدنی شکل گرفت و مورد استقبال علاقهمندان حوزه باستانشناسی قرار گرفت.
در این مراسم، دکتر حسن صادقی رئیس دانشگاه نیشابور، دکتر حسن نامی دبیر علمی همایش و سید جواد موسوی مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی به ایراد سخنرانی پرداختند. یکی از بخشهای مهم این برنامه رونمایی از کتاب مجموعه مقالات برگزیده همایش بود که شامل آثار پژوهشگران ایرانی و افغانستانی است و نشاندهنده عمق روابط علمی و فرهنگی فراتر از مرزهای سیاسی امروز به شمار میرود.
نشستهای تخصصی و علمی در نوبت بعدازظهر با ارائه مقالات پذیرفتهشده برگزار شد. از میان ۴۳ مقاله داخلی و خارجی ارسالشده به دبیرخانه، ۲۰ مقاله پس از داوری پذیرفته شد که دو مقاله ارزشمند از محققان افغانستانی نیز در میان آنها قرار داشت. این امر نشاندهنده ارتقای دیپلماسی علمی و گسترش همکاریهای پژوهشی میان ایران و افغانستان است.
دبیر علمی همایش با تأکید بر نقش تاریخی خراسان بهعنوان کانون تعاملات فرهنگی و علمی منطقه، هدف اصلی این نشست را مقابله با تحریفهای تاریخی و تقویت هویت مشترک فرهنگی دانست. او همچنین از تأسیس دبیرخانه دائمی همایش در دانشگاه نیشابور خبر داد تا بستری پایدار برای پژوهشهای مستمر در حوزه باستانشناسی و مطالعات تمدنی خراسان بزرگ و آسیای مرکزی فراهم شود.
این همایش ملی با مشارکت دانشگاه نیشابور و ادارهکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی برگزار شد و بهعنوان گامی مهم در معرفی خراسان بهعنوان قطب علمی و فرهنگی منطقه، زمینهساز پژوهشهای مشترک آینده خواهد بود.