نهصد و سی و سومین شب از مجموعه فرهنگی «شبهای بخارا» به شهر اسطورهای بلخ اختصاص یافته است؛ شهری که در شاهنامه «شهر ایران» نام گرفته و در تاریخ و فرهنگ جهان جایگاهی یگانه دارد. این نشست روز یکشنبه ۳۰ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۱۷ در تالار استاد جلیل شهناز خانه هنرمندان ایران برگزار خواهد شد و با همکاری مرکز بینالمللی مطالعات افغانستان دانشگاه علامه طباطبایی، میزبان پژوهشگران، اندیشمندان و علاقهمندان فرهنگ و تمدن فارسی خواهد بود.
در این برنامه، شخصیتهای برجستهای از حوزه تاریخ و مطالعات افغانستان همچون سید عسکر موسوی، میرویس بلخی، شفیقالله شفیق، شوکتعلیمحمد شاری، ارشاد نورزی بلخی، رضا حسینی، یامان حکمت تقیآبادی و علی دهباشی به ایراد سخنرانی خواهند پرداخت. همچنین لیلی غزل و تهماسبی خراسانی، دو شاعر بلخی، با اجرای غزلخوانی حالوهوای ادبی ویژهای به این نشست خواهند بخشید.
بلخ بهعنوان یکی از کهنترین مراکز فرهنگی و ادبی جهان، در طول تاریخ خاستگاه جریانهای مهم فکری، دینی و عرفانی بوده است. این شهر با پیشینهای چند هزار ساله، روزگاری میزبان بزرگترین مراکز بودایی، محل ظهور زرتشت و بعدها یکی از کانونهای اصلی جهان اسلام به شمار میرفت. حضور نحلههای گوناگون عرفانی و صوفیانه، بلخ را به یکی از درخشانترین نقاط تمدنی منطقه بدل کرده است.
بلخ همچنین زادگاه مولانا جلالالدین محمد بلخی و بسیاری از بزرگان ادب فارسی است و در گذشته یکی از چهار ربع اصلی خراسان بزرگ در کنار مرو، نیشابور و هرات محسوب میشد. این شهر امروز نیز جایگاهی مهم در شمال افغانستان دارد و همچنان بهعنوان یکی از مراکز فرهنگی و تاریخی منطقه شناخته میشود.
برگزاری «شب بلخ» در خانه هنرمندان ایران، فرصتی برای بازخوانی جایگاه این شهر در میراث مشترک تمدن فارسی و یادآوری نقش آن در شکلگیری هویت فرهنگی منطقه خواهد بود؛ نشستی که بار دیگر اهمیت بلخ را بهعنوان نماد پیوندهای تاریخی و فرهنگی میان ملتها برجسته میسازد.